მირანდას მოსაწყენი დეტექტივი

I პირველი თავი

რა შეიძლება მოხდეს იმ ქალაქში სადაც არაფერი ხდება? ეს კითხვები უტრიალებდა თავში მოწყენილობით გაბრუებულ,მოკლედ შეკრეჭილ თმიან გოგონას, რომელიც მთვარის ოცდაათი ბრუნვის განმავლობაში ხან კატად  იქცეოდა ხანკი თაგვად.

იქნებ დეტექტივი დავწერო- გაიფიქრა მან, როდესაც მორიგი „ სამადლობელი ბავშვობისათვის“ წარუმატებლად  გამოუვიდა. ამ სადიდებელში მას ქებათა-ქებაუნდა აღევლინამისი ცხოვრების იმ დღეებისათვის როდესაც ზამთრის სიცივე ისევე ათბობდა ძვლებს როგორც ზაფხულის ცხელი მზე და საიდანაც ეხლა ცოცხალი თავით როგორც თაგვს სოროდან, მელიას საქათმიდან, ლომს ბოკვერობიდან, გედს იხვის ჭუკობიდან, გამოსვლა და გამომზეურება  არ უნდოდა.

ამ ქალაქში განსხვავებით კოშკების, ხიდების, ქვიშების, ძეგლების, თოჯინების საქალაქოებისგან, ყოველდღე ზედმეტად, გულის ამრევად  ჩვეულებრივი რაღაცეები ხდებოდა, ასე მაგალითად ;  მდინარე კვლავ მოედინებოდა – კვლავ  მოაფიფინებდა მღელვარე უსასრულობას, მის დასაბმელად, დასამორჩილებლად გადებულ, ჯაჭვოვან ხიდზე ავტობუსები, მიკრობუსები, და ადამიანები დაუსრულებლად  გადადიოდნენ, ხან  აქეთ, ხანაც იქეთ, იქეთ- აქეთ, აქეთ- იქეთ, მარჯვნივ მარცხნივ, მარცხნივ მარჯვნივ, და რაღათქმა უნდა ისევ იბადებოდნენ, კვდებოდნენ, და იზრდებოდნენ, ყველანი იზრდებოდა, ისინი ვისაც გაზრდა უნდოდა, დავისაც არ უნდოდა,  რადგან როგორც უკვე გითხარით, რადგანაც არაფერი არ ხდებოდა, არაფერი იცვლებოდა შესაბამისად არც არჩევანი იყო ან თუ იყო ზედმეტად მწირი.

დეტექტივი დავწერო? გაიმეორა მან  ხელმეორედ და გულდათუთქულმა  ამოიხვნეშა მან, მაგრამ რის შესახებიყოს ეს ვითომდა დეტექტივი, სიმპათიური, ცისფერთვალება ექსცენტრიკული გამომძიებლის შესახებ, რომელიც თავისი ახირებულობით, არაჩვეულებრივობით, არამოკვდავობით, მთლიანად იპყრობს ჩვენს ყურადღებას, და დროის სივრცესა და განზომილებაში ცოტა ხნით მაინც გვაგრძნობინებს თავს არაჩვეულებრივად?

თუ სიცოცხლის განადგურების უსიტყვო, ფიზიკური ფორმის შესახებ, როდესაც უნდა მიაკვლიო დანაშაულის ჩადენის, მიზეზს, მოტივს, ბოლოს  დააჭერინო  დამნაშავე გმირს და თან დაფნის გვირგვნით თავ შემკობილი ოქროს  კვარცხლბეკზე შემოდგა? საიდან  მოვიყვანო ეს მიმზიდველი მაძებარი, როცა ამ ქალაქში სიმპათიური არავინ არ არის  და თუ არის, ისეთი სახეები აქვთ გეგონება ქაღალდის სქელი ნიღბები უკეთიათო.

როცა ჩემს კატას უფრო მეტად მეტყველი სახე აქვს ვიდრე მათ ერთად აღებულს!  თვალებზე საუბარი ხომ ზედმეტია,  გეგონება თოჯინების თვალები -აქვთო, ცარიელი და მოსაწყენი- მძივებს რომ უგავთ!

ამ აზრებში იყო გართული მოწყენილობის მხიარულებად შემთხზველი როცა უეცრად არაფერ ქალაქში ერთი მეორის მიყოლებით ჩააქრა სინათლე და სითბო, ხოლო როცა მასთანაც, დეტექტივისტის უკანასკნელ  სამზარეულოშიც დაბნელდა, მან გადაწყვიტა, ის ოქროს კოვზები მოეძიებინა რომელიც ეხლა  წესით სამზარეულოს კარადის წითელ ზარდახშაში უნდა დებულიყო, კოვზები გამქრალიყო, ქალაქში კი ქარი მოსულიყო.

სწორედ ამ დროს ქალაქის მთავარ მოკირწყლულ მოედანზე, სადაც აქამდე ყოველდღე ოქროს ცხვრები სრული 12 ის და 4 საათის შემობრუნებას პეტელებდა, სამყაროს ფიქრების კარიბჭიდან შლიაპა გამოჩნდა, შლიაპას პალტო მოჰყვა, პალტოს ჩექმები, ჩექმებს ფეხები, ფეხებს ხელები, ხელებს მხრები, მხრებს თავი და  ტანი, ჩრდილების მიერ ძილქუშში გახვეულ მცხოვრებელთა სამეფოში მარტოსულობის პრინცი, პრინცი იდილიო მობრძანებულიყო.

მან ჩუმად, ფეხაკრეფით ჩაუარა, ხმალ შემართულ, ჩაძინებულ მეფის, მოწყენილ ცხენის ქანდაკებას და ხიდზე იქ  სადაც მდინარე რიონის  ტალღების სიზმრებში შეფოთლილი ზმანებები ზეცას აღმართში მიუყვება, დაადგა ბიჯი. სწორედ ამ მომენტიდან მას უნდა გადაეწყვიტა ის ზუსტი მათემატიკური  ამოცანა რომელიც შერისხვის ჟამს, გამოცანათა რვეულში უცნაურად, ავადმყოფად, არანორმალურად შეცხადებულმა გოგომ  დაუტოვა შეკითხვად: არსებობა როგორც განგრძობა სიცოცხლისა თუ  ქმნადობა პიროვნებად.

სწორედ ამ თავსაჭირში მას გაახსენდა იმ ამოუხსნელი ამოცანის მეორე გვერდი, სადაც სახელი ფლიო- ეწერა, თავიდან  ჩაფიქრებული როგორც  ფრრრრ-  როცა გინდა რომ გაფრინდე და ქმნილი როგორც  გოგო, სახელად ფლიო.

პრინცი იდილიო იმ მჭმუნვარებამ შეიპყრო რომელიც ასე ხშირად ემართებათ ყველას როცა მათი საწადელი არ სრულდება- პრინცი იქნება თუ გლეხი! ხოლო მჭმუნვარების მიზეზს კი მოიცავდა ცხოვრების მიერ ჩასუნთქულ ქალაქში, მისიკანონიერი უფლებების უგულვებელყოფას და პრინცად უღიარებლობას.

სწორედ ამიტომ გადაწყვიტა უარი ეთქვა თავის უფლება მოვალეობის პირობითად შესრულებაზე, განრიდებოდა ამაოების ყაყანს, დაბრუნებულიყო ბაზრის მიდებარე სახლში და დაეძინა მის გვერდით ვისი ფეხებიც ისეთივე გრძელი იქნებოდა როგორიც მისი. პრინცს დავიწყნოდა ის ფრაზა რომელიც ერთხელ ძილში ფლიოს უთხრა: ჩვენ სიზმრებში შევხვდებით ერთმანეთს!

ფლიო კი ეხლა ავტობუსით მიემგზავრებოდარათა გამქრალიყო.  ეს ყველაფერი გაქრობა, გაუჩინარება შემდეგ კი კვლავ გამოჩენა უკვე უაზრობად აღარ ეჩვენებოდა, რადგან მისი ცხოვრების მარტივი ლოგიკის წესად დამკვიდრებულიყო:  ა) თუ აქ არ იყო, ბ) ესე იგი მიწაში იყო, ხოლო ბ) თუ მიწაში იყო, გ) უკვე აღარ იყო.

თან გაღიზიანებული შემდეგი ფაქტით რომლის ატანაც ამ ბოლო ხანებში საკმაოდ ხშირად უწევდა: მოესმინა უსიყვარულობისგან, მარტოობისგან ნატანჯთა იუმორნარევი ხუმრობები! მას არ ესმოდა თუ როგორ შეიძლებოდა ნერვიულობა მარტოობაზე როცა ა) სინამდვილეში თვითეული ადამიანი მარტო იყო. ბ) დარდი, ვარამი, სევდა, გულის- გონების ისტორიიდან  ისე აორთქლდებოდნენ როგორც თევზები ჰაერში და მხოლოდამბის მოსაყოლ, გასაცინებელ პერსონაჟებად დარჩებოდნენ.

სწორედ ამ დროს ფანჯრის გამურული მინიდან მან ის დაინახა, მისი ბიჭების მთავარი ბიჭი, და ფოტოების ღმერთი, რომელიც ეხლა საპურმარილო დარბაზის, მოჩუქურთმებულ შესასვლელში გაჩხერილიყო და ვერც მაღლა, წინ  მიიწევდა, და ვერც დაბლა უკან  ბრუნდებოდა. იმ წამის მემილიარდეებში რომელიც მხოლოდ ფლიოსთვის გახლდათ ცნობილი, მან მოახერხა მოეფიქრებინა: ავტობუსიდან ჩასვლაზე, მასთან მისვლაზე, შემდეგ კი ამ ჩანაფიქრზე უარის თქმაზე მანამდე სანამ ამ ამბავს ძილის ქარებს ახარხარებული მუცლის თახთახით არ მოუყვებოდა.

ძილის ქარებს კი ფლიოსთვის შემდეგი ამბავი გაემზადებინათ: პრინცი იდილიო რომელიც თავის პრინცობას თურმე უჭკუო, უხერხემლო, ფლიოების არ მოწონებით ადსტურ/ იდასტურებდა,ძმაკაცის, ახლობლის, მეგობრის ქორწილში თავის ფრიალიოს შეხვედროდა, იგი იმდენად მოხიბლულიყო ფრიალიოს ტალანტით: ბიზნესისა და ეკონომიკის საკითხების ყირამალა სწავლის ტექნიკით რომ გადაეწყვიტა თავისი ბედი მასთან ერთად დაეკავშირებინა და მთელი ცხოვრება ყირამალა გაეტარებინა.

ფრიალიოს კი  რომელიც მთელი მისი ცხოვრება მოქარგულ ამბები ესმოდა პრინცების და პრინცესების შესახებ ვერც კი წარმოედგინა რომ იმ ერთი ჯადოსნური დღის შემდეგ როდესაც ის და პრინციტო აფრენილი მტრედების, გაცისკროვნებული ღიმილის, საჯარო კოცნის ღმრთისა და ხალხისა წინაშე საბოლოოდ შეერთებოდნენ, ყოველდღე დილიდან საღამომდე ფრიალობის გვერდზე გადადება და აივნის გადახვეტვა მოუწევდა ხალხის დასარწმუნებლად რომ პრინცმა არაჩვეულებრივი გადაწყვეტილება მიიღო!

ხოლო თუ კი გადაბმულ- დაუმთავრებელ სუფრებზე მის ბაგეებს შემდეგი წინადადება წამოსცდებოდა: რომ უკვე დრო იყო საღამოს სახლ- სასახლეში წასვლის!…  მქლასუნებლები ცად აფოფრილ  სინდის ნამუსის შემრცხველ შემაგონებელ რისხვის  ღაღადად თავს დაატყდებოდნენ: ვაი თავო, ჩემო თავო, რაებს ჰკადრებ შენ ბატონ პრინციტოს, მე რომ ესეთი რამ ჩემს ქმარიტოს ვუთხრა ხომ დემექცა მთელი, სიმწრით აშენებული ცოლქმრობის მაგიდა.

სწორედ ამ დროს დეტექტივმა დაამცხიკვა- მას იმდენად  არ მოეწონა ის ფაქტი! რომ არც დეტექტივი იყო, და არც მოთხრობა რომ სიბრაზისგან ალერგია დაეწყო, ალერგიამ კი დაამცხიკვება გამოიწვია, ამ დამცხიკვებამ კი რომელიც საკმაოზე ხმამაღალი აღმოჩნდა, ის შედეგები გამოიწვია რომ : კუნაპეტი აჩრდილები, რომლებსაც მიწიდან ზეცამდე ყველაფერი დაპყრობილი ჰქონდათ ადამიანების გულების და სულების ჩათვლით, ერთი მეორის მიყოლებით შოკოლადის ნატეხებად,  დაბზარა, დატეხა- და სტატუს აყრილ, თავად მაძაგიდან, მაძაგიუსად- მაძაგუნად  ჩამოქვეითებულ, მწვანეთვლება ფისოს დაუყარა (რომელის ცხოვრებასაც  ჩვენ კიდევ მიმოვიხილავთ, თუ რა თქმა უნდა გვექნება ამის საშუალება).

დეტექტივმა არც ეს იკმარა  და გადაწყვიტა თავის ხელებში აეღო საკუთარი თავის მართვის სრული სადავეები და პრინცი გაექრო- ხოლო მიზეზად დაესახელებინა ის გულისტკენა როცაპრინციტომ შეიტყო, რომ ფრიალიოს დილის სამზადისი, უპირველს ყოვლისა ნიორის ჭამისგან შედგებოდა, რომელსაც საჭმელისთვის ნივრის უზომო რაოდნობის მიცემით ახერხებდა, ხოლო რადგანაც პრინცის დახვეწილი ბუნება ვერასდროს ვერ  შეეწყობოდა ასეთი სურნელით გარემოცული ცხოვრებას გადაწყვიტა სურნელით ცხოვრებას, უგულოდ ეცხოვრა, ასე რომ ისე მოკურცხლა დაავიწყდა რომ საერთოდ თუ ოდესმე იყო პრინცი! დეტექტივი არც ამას დასჯერდა და  პრინციტოს პროფესორი ქალიც მიაყოლა,  რომელიც რა კავშირში იყო ამ ტრაგედიასთან ვერ მკითხველი და ვერც პერსონაჟები ვერ მიხვდნენ.

ამ შემთხვევევამ  შეუქცევადი მოვლენები გამოიწვია : ქალაქი წყალმა დაფარა, წყალზე ხე გაჩნდა, ხეზე ციცინათლები მოფრინდნენ, ხე აყვავდა, მზემ მასში  ჩაყვინა და დაივანა.

ჩაძირული ქალაქის ასფალტი შეკითხვებით  დაიფარა: თუ ვინ იყო ავტობუსის ის უკანასკნელი მგზავრი, რომელიც ბოლო გაჩერებაზე ჩავიდა!

პირველი თავის დასასრული